Amerika da yatırım üzerinden yeşil kart (Green Card) nasıl alınır?

Amerikada oturum hakkı sağlayan ve EB- 5 olarak bilinen yatırımcı programı 1990 yılında Amerikan kongresinin yabancı yatırımcıların ülkeye davet edilerek iş ve sermaye artırımının sağlanması ve bu sayede Amerikan ekonomisinin ve istihdamın canlandırılması için başlattığı bir programdır.

EB-5 vizesine başvurmanın koşulları neleredir?

EB-5 yolu ile oturum hakkını elde etmek için yatırımcılardan dil bilmesi, iş geçmişi, yaş sınırı, ve eğitim seviyesi açısından talep edilen bir şart bulunmamaktadır. Tek şart yatırımcıların yatırım yapacakları miktarı yasal yollardan elde edildiğini ispatlama zorunluluğudur.
Yapılacak yatırımın miktarı en az 1 milyon dolardır. Ancak bunun bir istisnası var. Eğer yatırım işsizliğin çok yüksek olduğu şehirlerde veya az gelişmiş kırsal kesimlerde gerçekleşirse yabancı yatırımcının en az 500,000 dolar yatırım yapması yeterli olmaktadır. Bu bölgeler istihdamın artması hedeflenen bölgeler olarak (targeted employment area “TEA”) kabul edilip işsizliğin ulusal işsizlik oranının en az %150 olduğu yerlerdir. Amerika’da halen bu tanıma giren çok sayıda şehir vardır. Bu şehirlerin listesi Amerikan yönetim ve bütçe dairesinden (the Office of Management and Budget) ögrenilebilir.
Yatırım yeni bir iş kurmak suretiyle gerçekleşebileceği gibi hali hazırda zarar eden bir şirketi satın alınmak suretiyle de yapılabilir. Bu şirketler şahıs şirketleri, kar amacı taşıyan ticari şirketler, ortaklıklar olabileceği gibi holdinglerde olabilir. Yanlız mevcut bir şirkete yatırım yapılacaksa bu şirketin 29 Kasım 1990’dan sonraki bir tarihte kurulmuş olması gerekmektedir.
Bu vizeye hak kazanabilmenin en büyük şartı yapılacak yatırımın en az 10 Amerikan vatandaşına veya yeşil kart (Green Card) sahibine tam-gün (full time) yani hafta da en az 35 saat iş sağlaması veya mevcut şirket satın alınmişsa 10 işin devamlılığını korumak zorunda olmasıdır. Yatırımcı, kendisini, eşini ve çocuklarını işe almakla en az 10 kişi istihdam etme koşulunu yerine getirmiş sayılmamaktadır.
Yatırımcının, yatırımı yapar yapmaz bu 10 Amerikalı’yı veya yeşil kartlıyı işe alması beklenmiyor. Bunun için yatırımcıya iki yıllık bir süre veriliyor.Bu iki yılın sonunda en az 10 işçiye istihdam oluşturulması gerekiyor bazı özel durumlarda eğer ortada haklı bir sebep varsa bu iki yıllık süre uzatılabiliyor.

Yatırım nakit para olabileceği gibi, ekipman, envanter veya maddi varlıklar da olabilir.Ekipman, envanter ve maddi varlıkların değeri, yatırımcının kendi ülkesindeki değerlerine göre değil de, Amerika’daki piyasa değerilerine göre hesaplanır. Yatirimci soz konusu yatırım miktarını kendi kişisel malları üzerine ipotek koydurup  ve şahsen kefil olmak suretiyle kredi (loan) alarak da yapabilir yalnız alınan kredi den dolayı yatırım malvarlıkları üzerine ipotek (mortgage)  konulamaz.

Ayrıca yatırımın ticari gelir getirecek bir alana yapılması gerekiyor. Pasif yatırımlar yapılarak örneğin bir ev, arsa veya bina satın almak yolu ile yatırım yapılması bu vizeye hak kazandırmıyor.
Yatırım üzerinden oturum almanın ikinci bir yöntemi de Amerikan Vatandaşlık ve Göçmenlik Bürosu (USCIS) tarafından daha önceden onaylanmış ve ‘bölgesel ticaret merkezi’ (Regional Center) olarak adlandırılan projelere yatırım yapılmak suretiyle de gerçekleşebilir. Bölgesel ticaret merkezlerine yatırılması gereken paranın miktarı ise en az 500,000 dolardır.Amerikada şu anda 1000 üzerinde faaliyet gösteren bölgesel ticaret merkezleri bulunmaktadır bunların tam listesi https://www.uscis.gov/working-united-states/permanent-workers/employment-based-immigration-fifth-preference-eb-5/immigrant-investor-regional-centers internet adresinden bakılabilir.Eger yatırım bu bölgesel ticaret merkezlerden birine yapılmişsa yatırımcının 10 kişiyi doğrudan işe alması koşulu aranmıyor bunun yerine yapılan yatırım aracılığıyla dolaylı olarak bölgesel ticaret merkezi projelerinde istihdam sağlanması yeterli olabiliyor.

Yeşilkart başvuru süreci nasil gerçekleşiyor?
Başvuru süreci yatırımcıya ait bilgi ve belgeler ile yatırım yapılacak projeyi ayrıntılı bir şekilde anlatan iş planlarının Amerikan Vatandaşlık ve Göçmenlik Bürosu (USCIS)a gönderilmesiyle başlıyor. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli mesele yatırımın kaynağının yasal yollardan geldiğini gösteren belgelerin ve iş planlarının çok dikkatli bir şekilde hazırlanmasıdır. Yapılan ilk başvuru onaylanırsa bir sonraki aşamada green card için başvuru yapılıyor. Bu başvuru eğer yatırımcı Amerika içinde bulunuyorsa USCIS’a, eğer Amerika dışında ise Amerikan Konsoloslukları’na yapılıyor. Bu işlemin süresi ise 6 ay ile 1 sene arasında değişmektedir. Eger bu süreç olumlu neticelenirse yatırımcının kendisine, eşine ve 21 yasından küçük çocuklarına yeşil kart (Green Card) gönderiliyor.
Green Card ilk 2 yıl şartlı olarak veriliyor verilen kartın süresi bitmeden 90 gün önce yatırımcı şartların kaldırılması başvurusunu yapması gerekmektedir. Şartların kaldırılması üzerine yatırımcıya normal Green Card veriliyor ve ayrıca yatırımcı 2 yıl şartlı ve 3 yıllık da normal Green Card kullanmasının ardından (toplamda 5 yıl) kendisi ve 21 yaş altındaki aile bireylerininin Amerikan vatandaşı olması icin müracaat da bulunabiliyor.
Bu arada yatırmcılara özel bölgesel ticari merkezler ile alakalı şu tavsiyelerde bulunmak istiyorum:
Bir bölgesel ticaret merkezinin Amerikan Vatandaşlık ve Göçmenlik Bürosu (USCIS) tarafından bölgesel ticari merkez (Regional Center) olarak onaylanmış olması, işletme tarafından sunulan yatırım projelerinin USCIS ve Menkul Kıymetler Komisyonu (SEC) tarafından kabul edildiği anlamına gelmemektedir.Son yıllarda bazı sahte bölgesel ticari merkezlerin varlığı dikkat çekmektedir buralarda paranızı kaybedeceğiniz gibi Green Card alma hakkınızıda kaybedebilirsiniz bu açıdan yatırmcılar ticari merkezlerde yapacakları yatırımı bütün detayları ile araştırmaları gerekmektedir.
Diger vizelerin aksine yatırmcı vizeleri ince ayrıntıları olan ve dikkatle takip edilmesi gereken teknik bir vize türüdür bu açidan mutlaka bir avukat ile çalışmanız gereklidir.
Yatırim üzerinden Amerikaya yerleşmeyi düşünüyorsanız bizimle irtibata geçebilirsiniz.
Avukat Metin Çağlar /Amerikan göçmenlik hukuku makaleleri